Terminy zatarcia skazania
Wiele osób, które zostały skazane prawomocnymi wyrokami karnymi, zadaje sobie pytanie, czy już do końca życia będą postrzegane przez pryzmat przestępcy. Otóż polski ustawodawca wprowadził do kodeksu karnego instytucję zatarcia skazania. Istotą zatarcia skazania jest wprowadzenie fikcji prawnej, polegającej na przyjęciu, że do skazania nie doszło. W uzasadnieniu rządowego projektu kodeksu karnego do art. 106 KK ( str. 170) wskazano, że zatarcie skazania pełni funkcję ułatwiania integracji społecznej skazanego, który karę odbył, darowano mu ją lub też nastąpiło przedawnienie jej wykonania, co w kontekście art. 108 KK oznacza domniemanie, że nie popełnił ponownie przestępstwa. Wyrazem tej funkcji jest traktowanie skazania za niebyłe i usunięcie wpisu z rejestru skazanych (art. 106 KK).
Mając na uwadze powyższe zauważyć należy, iż polski ustawodawca wprowadził dobrodziejstwo tejże instytucji, aby osoby skazane nie musiały pokutować i żyć z piętnem procesu karnego do końca życia. Również Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28.10.2009 r. (I KZP 24/09, OSNKW 2009, Nr 12, poz. 105) słusznie zauważył, iż: "instytucja ta eksponuje pierwiastek humanitarny, albowiem to właśnie względy humanitarne nakazują, by nie wypominać skazanemu w nieskończoność popełnienia przestępstwa i by piętno skazania i ukarania nie obciążało go przez całe życie"
Jednakże pamiętać należy, iż od wagi orzeczonej karny, zależy okres po jakim nastąpi zatarcie skazania. Zgodnie z treścią art.107 KK zatarcie skazania następuje:
- w razie skazania na karę pozbawienia wolności wymienioną w art. 32 pkt 3 lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania;
- sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat;
- w razie skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania;
- w razie skazania na karę ograniczenia wolności zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 3 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania;
- w razie skazania na grzywnę zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania;
- w razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia;
- jeżeli orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.
W większości przypadków zatarcie skazania następuję z mocy prawa, a więc bez ingerencji osoby skazanej. Istniej wyjątek od powyższej zasady, w przypadku skazania na karę nie przekraczającą trzech lat pozbawienia wolności, w którym to przypadku niezbędny jest wniosek osoby skazanej, która chciałaby okres ten skrócić do lat pięciu.
Jednakże klienci naszej kancelarii adwokackiej często spotykają się z praktyką, w której pomimo upływu okresu zatarcia skazania w dalszym ciągu widnieją w KRK (Krajowym Rejestrze Karnym). W takiej sytuacji niezbędna jest weryfikacja czy dana osoba spełniła wszelkie przesłanki do uznania, iż doszło do zatarcia skazania lub też wyeliminowanie błędu, który mógł powstać w samym rejestrze.
Nasza kancelaria adwokacka z Gliwic na czele z Tomaszem Pirógiem (Adwokat Gliwice) służy pomocą prawną w celu wyjaśnienia powyższego problemu i finalnym wykreśleniem z KRK.